POWRÓT MROCZNEGO RYCERZA (I JEGO RODZINY)
W trakcie prac nad „Superman: The Animated Series” twórcy animowanego uniwersum DC postanowili wrócić do jego początków: przygód Mrocznego Rycerza. Jednak „The New Batman Adventures”, emitowany równolegle do perypetii Człowieka ze Stali, nie był już tym samym serialem co „Batman: The Animated Series”. Chociaż zachowano w nim to, co najważniejsze – fascynujących, różnorodnych bohaterów oraz intrygujące historie, łączące w sobie mrok i humor – niektóre z jego aspektów uległy zmianie. Dotyczyło to nie tylko stylu animacji i projektu postaci: wielu bohaterów rozwinęło się w nowych, zaskakujących kierunkach, a oprócz starych znajomych pojawili się zupełnie nowi.
„The New Batman Adventures” emitowano w tym samym czasie co „Superman: The Animated Series”, w bloku zwanym łącznie „The New Batman/Superman Adventures”, zaś bohaterowie jednego serialu występowali co jakiś czas gościnnie w drugim. Z tego powodu, aby zachować spójność w swoim rozszerzającym się uniwersum, twórcy nowych przygód Batmana musieli dostosować styl swojej animacji do świata Człowieka ze Stali. Gotham nabrało bardziej nowoczesnego charakteru, zbliżonego do Metropolis, zachowało jednak swój mroczny klimat, doskonale oddany dzięki ciemnym budowlom i krwistoczerwonemu niebu. Rysunki postaci stały się z kolei bardziej uproszczone i mniej trójwymiarowe. Niektórzy bohaterowie zachowali mimo to swój oryginalny wygląd z serialu „Batman: The Animated Series”, inni zaś byli nie do poznania. Na szczególną uwagę pod tym względem zasługują następujące postaci: Strach Na Wróble, który stał się o wiele bardziej przerażający; Joker, z nową twarzą o znacznie ograniczonej mimice, co wywołało wiele kontrowersji; Mr. Freeze, którego przemiana ma swoje wstrząsające fabularne uzasadnienie w odcinku „Cold Comfort”, stanowiącym kolejny etap fascynującej ewolucji tej postaci; oraz Pingwin, którego bardziej ludzki wygląd odzwierciedlał jego nowe, subtelniejsze metody: zdeformowany złodziej i szaleniec z obsesją na punkcie ptaków stał się eleganckim gangsterem, ukrytym pod maską biznesmena prowadzącego nocny klub.
Rozwój bohaterów w nowych, zaskakujących kierunkach stanowi kolejny dowód na to, jak bardzo „The New Batman Adventures” różni się od swojego poprzednika. Oprócz wspomnianych wcześniej Pingwina i Mr. Freeze’a serial wzbogaca również postać Harley Quinn, odkrywając jej przeszłość w poruszającym odcinku „Mad Love”. „Double Talk” to z kolei historia Arnolda Weskera – Brzuchomówcy – zmagającego się ze swoją chorobą psychiczną i drugą osobowością, Scarfacem. Inny, równie złożony przeciwnik Batmana, staje się jeszcze bardziej skomplikowany w odcinku „Judgement Day”. Jednak zmiany dotknęły nie tylko wrogów Mrocznego Rycerza: on sam i jego bliscy nie byli już tacy jak dawniej. To właśnie im „The New Batman Adventures” poświęca najwięcej uwagi, odkrywając złożone relacje między nimi – do tego stopnia, że pierwotny tytuł serialu brzmiał „Batman: Gotham Knights”. Kevin Conroy w dalszym ciągu doskonale wciela się w rolę głównego bohatera, jednak tym razem jego głos jest bardziej szorstki i surowy (nawet kiedy gra Bruce’a Wayne’a), podobnie jak charakter Mrocznego Rycerza. Jego dawny pomocnik, Dick Grayson, nie tylko zrezygnował z roli Robina – historia opowiedziana w bardzo dobrym odcinku „Old Wounds” – ale również dorósł i stworzył dla siebie nową tożsamość: Nightwinga. Dojrzewanie postaci to zabieg praktycznie niespotykany w animowanych produkcjach. Ich bohaterowie są zazwyczaj zawieszeni w bezczasie, bez względu na upływ lat w rzeczywistym świecie (jak rodzina Simpsonów, której członkowie od 1989 roku są wciąż w tym samym wieku). Nowym Robinem został Tim Drake, którego dramatyczną historię opowiada odcinek „Sins of the Father”. Pomimo swego młodego wieku bez trudu wspiera Batmana w jego starciach z łotrami, bawi również swoim sarkastycznym poczuciem humoru. Powraca również Batgirl, która pojawiła się po raz pierwszy pod koniec serialu „Batman: The Animated Series”. Tym razem jest jedną z głównych postaci i występuje niemal w każdym odcinku. Głosu użycza jej Tara Strong (która powróciła do tej roli w zeszłorocznej ekranizacji „Zabójczego Żartu”), doskonale oddająca nastoletni entuzjazm i poczucie humoru swojej bohaterki. „The New Batman Adventures” pogłębia charakter tej postaci w odcinku „Over the Edge”, ukazując jej poczucie winy spowodowane ukrywaniem swej tajnej tożsamości przed własnym ojcem, komisarzem Gordonem. Z kolei powiązany z serialem film „Batman: Mystery of the Batwoman” sugeruje, że Barbara podkochuje się w Brusie – wątek ten był kontynuowany w serialu „Batman Beyond”. Oprócz starych znajomych „The New Batman Adventures” wprowadza również nowych bohaterów. Na szczególną uwagą zasługują: Firefly, podpalacz w latającej zbroi; stworzona specjalnie na potrzeby serialu Roxy Rocket, odważna i uwodzicielska kaskaderka; zwariowany Creeper, były dziennikarz doprowadzony przez Jokera do szaleństwa; oraz Jason Blood, czarownik będący jednocześnie demonem Etriganem, który pojawił się później w „Justice League”.
Obecność tej ostatniej postaci w serialu o Batmanie może się wydać dość nietypowa. To kolejna nowość „The New Batman Adventures”: Mroczny Rycerz zostaje stopniowo wprowadzany w świat fantasy i SF (co osiąga swoje apogeum w serialach „Batman Beyond” i „Justice League”). W odcinku „Critters” Batman musi powstrzymać szalonego naukowca hodującego ogromne, zmutowane zwierzęta, z kolei w „Girls’ Night Out” Gotham odwiedzają dwie bohaterki „Superman: The Animated Series” obdarzone supermocami: Supergirl i Livewire. Wspomniane odcinki są również bardzo zabawne, co dowodzi, że pomimo licznych zmian, serial „The New Batman Adventures” zachował bardzo ważny aspekt swego poprzednika – poczucie humoru. Chociaż wielu fanów uważa „Critters” za jeden z najgorszych odcinków, może on wywołać uśmiech jako groteskowe połączenie horroru i komedii. „Girls’ Night Out” w zabawny sposób zderza ze sobą kontrastujące osobowości czterech bohaterek. Inne godne uwagi odcinki to „Beware the Creeper”, którego zwariowany tytułowy bohater przywodzi na myśl postać Jima Carreya z filmu „Maska”; „Holiday Knights”, zwłaszcza wątek Poison Ivy i Harley Quinn na świątecznych zakupach; „Joker’s Millions”, wierna adaptacja historii ze Srebrnej Ery komiksów; „Legends of the Dark Knight”, uznawany za jeden z najlepszych odcinków, oddający hołd różnym interpretacjom postaci Batmana na przestrzeni lat. Jednocześnie serial zachował inną cechę charakterystyczną „Batman: The Animated Series”: odważne, mroczne historie. Fakt, że twórcy „The New Batman Adventures” przenieśli się z telewizji Fox Kids do The WB oznaczał złagodzenie cenzury, a w związku z tym możliwość poruszania jeszcze bardziej dojrzałych motywów. Widać to zwłaszcza na przykładzie następujących odcinków: „Mad Love”, będącym analizą toksycznego związku i syndromu sztokholmskiego; „Over the Edge”, ukazującego szokującą śmierć jednej z postaci oraz jej wstrząsające konsekwencje; „Growing Pains”, poruszający problem stworzenia nowego życia; oraz „The Ultimate Thrill”, pełen erotycznego napięcia i dwuznacznych aluzji.
Wszystkie te historie dowodzą, że serial „The New Batman Adventures” to doskonała kontynuacja losów Mrocznego Rycerza w animowanym uniwersum DC. Jego twórcy pozostali wierni najważniejszym aspektom poprzednika, nie bojąc się równocześnie spróbować czegoś nowego. Jednym z największych atutów „The New Batman Adventures” jest dalsze pogłębianie złożonych charakterów jego postaci i rozwijanie ich w zaskakujących kierunkach. Bohaterowie serialu zmieniają się i dojrzewają. Motyw ten kontynuowano w kolejnym projekcie animowanego uniwersum DC, który dokonał jeszcze bardziej radykalnego zwrotu i przeniósł Mrocznego Rycerza w zupełnie inny świat – kilkadziesiąt lat w przyszłość…
Autorem recenzji jest Jakub Michalik. Tytuł magistra filologii angielskiej w Instytucie Anglistyki Uniwersytetu Warszawskiego, autor pracy poświęconej cechom amerykańskiego gotyku w twórczości Stephena Kinga. Zainteresowania: wielkie dzieła literatury światowej (szczególnie okres amerykańskiego romantyzmu, epoki wiktoriańskiej i modernizmu), socjologia kultury popularnej, gatunek superbohaterski w komiksie i filmie, przekład literacki, historia kina, krytyka filmowa. Fan Batmana.
Korekta: Monika Banik
Tytuł: „The New Batman Adventures”/„The New Batman/Superman Adventures”
Twórcy: Bruce Timm, Paul Dini
Obsada: Kevin Conroy, Mathew Valencia, Bob Hastings, Efrem Zimbalist Jr., Tara Strong, Loren Lester, Robert Costanzo, Mark Hamill, Arleen Sorkin
Muzyka: Danny Elfman, Shirley Walker
